Công chứng điện tử từ ngày 1/7/2025, sẽ được triển khai trên toàn quốc theo Luật Công chứng 2024. Đây là một bước đột phá, mang lại sự tiện lợi, nhanh chóng và an toàn cho các giao dịch pháp lý, đánh dấu sự hiện đại hóa trong lĩnh vực công chứng tại Việt Nam.
CÔNG CHỨNG ĐIỆN TỬ LÀ GÌ?
Theo Điều 62 Luật Công chứng 2024, công chứng điện tử là quá trình sử dụng phương tiện điện tử để tạo lập văn bản công chứng điện tử. Hoạt động này được quy định chặt chẽ nhằm đảm bảo tính pháp lý và bảo mật.
NGUYÊN TẮC THỰC HIỆN CÔNG CHỨNG ĐIỆN TỬ
Theo Điều 5 Luật Công chứng 2024, công chứng điện tử phải tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Đảm bảo an ninh, an toàn và bảo mật thông tin, thông điệp dữ liệu theo quy định pháp luật.
- Dữ liệu phải có thể truy cập và sử dụng để tham chiếu khi cần thiết.
- Công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng chỉ được phép cung cấp dịch vụ khi đáp ứng đầy đủ điều kiện tại Điều 63.
QUY TRÌNH VÀ THỦ TỤC CÔNG CHỨNG ĐIỆN TỬ
Điều 65 Luật Công chứng 2024 quy định rõ ràng về quy trình, thủ tục và hồ sơ công chứng điện tử, với hai hình thức chính:
CÔNG CHỨNG ĐIỆN TỬ TRỰC TIẾP
- Người yêu cầu công chứng thực hiện giao dịch dưới sự chứng kiến trực tiếp của công chứng viên.
- Công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng sử dụng chữ ký số để chứng nhận, tạo ra văn bản công chứng điện tử.
CÔNG CHỨNG ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
- Các bên tham gia giao dịch không cần cùng địa điểm, giao kết qua phương tiện trực tuyến dưới sự giám sát của công chứng viên.
- Giao dịch được chứng nhận bằng chữ ký số, hoàn thiện văn bản công chứng điện tử.
THỦ TỤC VÀ HỒ SƠ
- Thủ tục thực hiện theo Mục 1 và Mục 2 Chương của Luật Công chứng 2024.
- Chính phủ sẽ ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết về quy trình và hồ sơ công chứng điện tử.
ĐIỀU KIỆN CUNG CẤP DỊCH VỤ CÔNG CHỨNG ĐIỆN TỬ
Điều 63 Luật Công chứng 2024 quy định các điều kiện cụ thể để triển khai dịch vụ công chứng điện tử:
ĐỐI VỚI CÔNG CHỨNG VIÊN
- Có tài khoản công chứng điện tử.
- Sở hữu chữ ký số và sử dụng dịch vụ cấp dấu thời gian theo quy định về giao dịch điện tử.
ĐỐI VỚI TỔ CHỨC HÀNH NGHỀ CÔNG CHỨNG
- Có tài khoản công chứng điện tử.
- Sử dụng chữ ký số và dịch vụ cấp dấu thời gian.
- Trang bị đầy đủ cơ sở hạ tầng kỹ thuật đáp ứng yêu cầu công chứng điện tử.
HIỆU LỰC PHÁP LÝ CỦA VĂN BẢN CÔNG CHỨNG ĐIỆN TỬ
Điều 64 Luật Công chứng 2024 quy định rõ ràng về giá trị pháp lý của văn bản công chứng điện tử:
THỜI ĐIỂM CÓ HIỆU LỰC
- Văn bản công chứng điện tử có hiệu lực từ thời điểm được ký bằng chữ ký số của công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng.
GIÁ TRỊ PHÁP LÝ
- Được đảm bảo theo khoản 2 và khoản 3 Điều 6 Luật Công chứng 2024, tương đương văn bản công chứng truyền thống.
- Việc chuyển đổi giữa văn bản điện tử và văn bản giấy tuân theo quy định pháp luật về giao dịch điện tử, với giá trị như bản gốc nếu đáp ứng đầy đủ điều kiện.
SO SÁNH VỚI QUY ĐỊNH HIỆN HÀNH
QUY ĐỊNH HIỆN TẠI (LUẬT CÔNG CHỨNG 2014)
- Theo khoản 1 Điều 48, các bên phải ký trực tiếp trước mặt công chứng viên, không hỗ trợ công chứng online.
- Ngoại lệ duy nhất: Tổ chức tín dụng hoặc doanh nghiệp đã đăng ký mẫu chữ ký tại tổ chức hành nghề công chứng được phép ký trước và đối chiếu sau.
CÔNG CHỨNG ĐIỆN TỬ SẼ THAY ĐỔI TỪ 1/7/2025
- Công chứng điện tử mở ra khả năng giao dịch trực tuyến, loại bỏ rào cản về địa lý và thời gian, mang lại sự linh hoạt chưa từng có.
TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC SỬ DỤNG CÔNG CHỨNG ĐIỆN TỬ
Việc triển khai công chứng điện tử từ 1/7/2025 không chỉ đơn giản hóa thủ tục pháp lý mà còn thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế số tại Việt Nam. Đây là cơ hội để người dân và doanh nghiệp tiếp cận dịch vụ công chứng hiện đại, an toàn và hiệu quả. Hãy chuẩn bị để đón nhận thay đổi mang tính cách mạng này!
Cityapartment.com.vn